De Grevelingen reanimeren

De PvdA maakt zich zorgen over de situatie in de Grevelingen. Wij hebben kennis genomen van de massale sterfte van zeedieren in het water doordat de getijdenstromingen zijn verdwenen. Wij roepen Gedeputeerde Staten op om de situatie in de Grevelingen te monitoren en indien nodig in overleg met betrokken partners in te grijpen.

Stichting ANEMOON (ANalyse Educatie en Marien Oecologisch ONderzoek) verwoordt het zo: “Het is al jaren ’s zomers heel slecht gesteld met de leefomstandigheden in het Grevelingenmeer. Door de aanleg van de Grevelingen- en Brouwersdam zijn de getijdenstromingen verdwenen en is het een waterbekken met stilstaand water geworden. ’s zomers ontstaat bij het opwarmen van het water een zogenaamde thermocline of spronglaag: een scheidingslaag in het water waarbij het relatief warme water aan de oppervlakte niet meer mengt met het koudere diepere water. Het gevolg is dat er geen aanvoer van zuurstof van de bovenste waterlagen naar de diepere gebieden kan plaats vinden. Er ontstaat daardoor onder circa tien meter diepte zuurstofgebrek. Het gevolg is dat alle zeedieren die niet uit dat gebied kunnen vluchten, afsterven. De bodem is er nu bezaaid met dode wormen, zeeanemonen, schelpdieren en krabben.”

Het is bij ons bekend dat de getijdenstromingen al enige tijd zijn verdwenen, maar de laatste jaren zagen we verbetering. Onder andere door de spuisluis op Goeree-Overflakkee. Nu lijkt het erop dat die doorspoeling min of meer is stilgelegd. Dit vanwege werkzaamheden in verband met de turbines die als proef in de kokers gehangen gaan worden. Welke afweging heeft aan de grondslag gelegen om de doorspoeling stil te leggen? Is er gedacht aan de massale sterfte van dieren?

Wij maken ons verder zorgen over een mogelijke uitbreiding van de zuurstofloosheid. Wanneer de zuurstofloosheid (plaatselijk) tot een aantal meters onder het oppervlakte komt, dan bestaat het risico (bijvoorbeeld bij een plotselinge storm) dat de zogenaamde spronglagen omslaan. Het koudere en zuurstofloze water komt dan tot in de bovenste zone en zeedieren in het ondiepe water kunnen dan ook sterven door zuurstofgebrek.

Naar aanleiding hiervan hebben de Statenleden Ralph van Hertum en Eddy Heerschop de volgende vragen aan het college van Gedeputeerde Staten van Zeeland gesteld:

1. Op welke schaal heeft de zuurstofloosheid in de Grevelingen zich voorgedaan (qua oppervlakte en ook qua diepte) / doet de zuurstofloosheid zich nog voor?

2. Is de zuurstofloosheid toegenomen ten opzichte van de afgelopen jaren en is er inderdaad een relatie met de werkzaamheden aan de kokers in de Grevelingendam? Indien ja, was dit effect voorzien en welke afwegingen zijn hierbij gemaakt?

3. Zijn Gedeputeerde Staten het met de PvdA eens dat de zuurstofloosheid in de Grevelingen goed gemonitord moet worden en zijn Gedeputeerde Staten bereid om daarvoor zo snel mogelijk het initiatief te nemen? Zo ja, zijn Gedeputeerde Staten dan ook bereid om – indien nodig – in overleg met de partners in te grijpen in de Grevelingen?

Antwoorden op Statenvragen over Grevelingen (19-08-2019)