Deze week was ik in Den Haag voor een netwerkbijeenkomst van onze partij. We vergaderden in de fractiekamer van de PvdA en daar zat ik te midden tussen de geschiedenis van onze partij, beeldend gemaakt door de verkiezingsposters die daar aan de wanden hingen. Affiches met foto’s van grote staatsmannen die onze partij heeft voorgebracht: Drees, Den Uyl, Kok en Bos. Één poster in het bijzonder trok mijn aandacht. Daarop stond ‘Iedereen telt mee’. Een prachtig, nog steeds actueel motto en doel vinden wij als PvdA. Met dat oog kijken wij ook naar de Statenvoorstellen die vandaag voorliggen. Voorstellen met plannen voor de toekomst en met een financiële verantwoording, de vraag beantwoordend “Hoe gaan we al deze plannen betalen?”.
Voor onze fractie geldt dus als leidraad dat iedereen, ieder mens, meetelt. Dat is waar de provincie Zeeland zich in onze optiek op zou moeten richten. De leidraad die wij zouden moeten hanteren. Investeringen in mensen (en niet in stenen) en investeringen in de toekomst van mensen. Dat is wat onze fractie wil zien in de plannen van het college. Wij zien dat ook zeker terug. Wij zouden dat op een paar punten nog uitgebreider willen zien. Dan begin ik met investeringen in mensen.
We zijn blij met de plannen van het college om de maatschappelijke opgaven centraal te stellen. Omdat, het woord zegt het al, het opgaven zijn die maatschappelijk relevant zijn, die van algemeen nut en belang zijn. Het gaat dan om thema’s als Aantrekkelijk Zeeland, de Kwaliteitskust, circulaire economie en energietransitie. Maar hoeveel van de ruim 380.000 inwoners van Zeeland weten dat wij vandaag spreken over hun provincie en de plannen die wij in dit huis hebben met deze provincie en haar inwoners, met hun dus? Ik denk niet heel veel en eigenlijk doet dat er ook niet zo veel toe. Wat belangrijk is, is dat zij iets goeds merken van deze plannen, dat ze merken dat hun zorgen en problemen afnemen. Dat er niet alleen voldoende werk is, maar dat er ook voldoende werknemers voor hun bedrijf of hun organisatie zijn. Volgens het Financieel Dagblad zal één van de grootste uitdagingen voor een regio als Zeeland de komende jaren zijn om voldoende personeel beschikbaar te hebben voor het werk dat moet worden gedaan. Wij hebben een uitdaging aan te gaan. Hoe zorgen we dat we bereikbaar, toegankelijk en aantrekkelijk zijn voor mensen om hier te wonen, te leven en te werken? Vraag aan het college: Op welke wijze gaat dit college zich inzetten om mensen te verbinden aan Zeeland, in wonen, werken en leven?
Wij denken dat cultuur een verdieping en een verrijking is voor mensen. Het verbindt, het troost, het doet ons lachen, het maakt ons trots, het zet ons aan tot denken en overdenken. Staat u mij toe in deze zaal even een snelle en korte inventarisatie te doen. Wilt u bij hand opsteken aangeven: Wie van u kent de Zeelandapp? Wie van u heeft deze op uw mobiele telefoon geïnstalleerd? Het moge duidelijk zijn. Om alle Zeeuwse culturele evenementen / instellingen / programmeringen vanwege het belang van cultuur in verdiepende en verbindende zin en vanwege economische zin onder een breder publiek bekend te maken dienen wij samen met GroenLinks, D’66 en 50Plus een motie in om in samenwerking met de betrokken organisaties, de bestaande Zeelandapp uit te breiden en meer bekendheid te geven. Zeker ook om jongeren wiens complete leven in hun mobiele telefoon zit en afspeelt via cultuur te binden en te verbinden aan Zeeland.
Om mensen de kans te bieden grensoverschrijdend te werken en te wonen, onderwijs te volgen, te genieten van de cultuur van de andere kant van de grens dienen we een motie in om onderzoek te doen, in combinatie met al lopende onderzoeken, naar de mogelijkheden voor een treinverbinding voor personenvervoer tussen Terneuzen en Gent. Wat onze fractie betreft is de tijd daar rijp voor. Laten we niet denken in onmogelijkheden, maar in kansen. Wij zien ze liggen!
Nu stap ik over naar ons tweede punt. Naast investeren in mensen willen wij ook graag investeren in de toekomst. Die toekomst hangt voor een vreselijk groot deel af van wat we als huidige bewoners doen en investeren in de fysieke toekomst van onze planeet.
De hele wereld, behalve enkele notoire ontkenners, heeft het over het klimaatprobleem. Het regeerakkoord van het nog maar net geïnstalleerde centrum-rechtse kabinet wordt het meest groene regeerakkoord ooit genoemd. Dan kan dat dus niet ontbreken in de maatschappelijke opgaven voor Zeeland! Voor alle duidelijkheid: Zeeland doet al behoorlijk zijn best voor het klimaat en de uitdagingen die daar liggen, maar het zijn nog teveel losse onderdelen. Het ontbreekt aan samenhang en focus. Bijvoorbeeld zoet water, deltaveiligheid en wateroverlast worden niet of nauwelijks met elkaar in verband gezien. Dat zou onderdeel moeten zijn van één programma, met dus ook één team van ambtenaren.
Daarnaast heeft de Deltacommissaris in september jongstleden het Deltaplan Ruimtelijke Adaptatie aangeboden en daarin zitten, juist ook voor provincie, belangrijke opgaven voor de eerstkomende jaren (onder andere het opstellen van stresstests, samen met waterschap en gemeenten). Belangrijke elementen die daar in staan zijn:
1. Nadruk op samenwerking. Juist dit is belangrijk punt om hier een maatschappelijke opgave van te maken.
2. Koppeling met andere ruimtelijke opgaven. Klimaat moet niet geïsoleerd behandeld worden, maar juist zien in samenhang met (bijvoorbeeld zoetwateropgave, behoud biodiversiteit, enzovoorts) en naar mening van de PvdA-fractie zelfs en juist ook in samenhang met economische ontwikkelingen.
Het is belangrijk dat er een duidelijke uitspraak van Provinciale Staten komt dat klimaat een belangrijke opgave is voor Zeeland, zodat het klimaatbeleid een belangrijke plek krijgt in het beleid van de provincie in de komende jaren. Wij dienen dan ook samen met GroenLinks, D’66 en de SP een motie in waarin we het college willen opdragen om van de klimaatopgaven een prioriteit te maken door deze opgaven te koppelen aan de andere maatschappelijke en ruimtelijke opgaven die er liggen. Juist in onze provincie met ‘Land in Zee’ moeten we serieus werk maken van klimaat! Wij hopen dat in deze Statenzaal straks voldoende handen omhoog gaan om deze motie te steunen.
Dan neem ik iedereen graag even mee naar het programma Bestuur in de begroting. Het college geeft aan dat het een sterk, betrouwbaar (integer) en duaal Zeeuws provinciaal bestuur wil. Dat doel ondersteunt onze fractie zeer van harte. Zoals we ook ondersteunen, hoe jammer we ook vinden dat het nodig is, extra middelen beschikbaar stellen voor subsidie aan het RIEC en de taskforce Zeeland-Brabant om de groei en impact van ondermijnende criminaliteit in Zeeland tegen te gaan. De burgemeester van Breda, Paul Depla, heeft onlangs namens andere Brabantse burgemeesters een oproep gedaan aan gemeenteraden en politieke partijen om alles te doen om ondermijning tegen te gaan. Onze fractie ziet dat graag ook binnen onze geleding gebeuren. Geld en middelen ter beschikking stellen is één ding voorzitter, maar wij vinden dat we meer kunnen doen om de kans op ondermijning te voorkomen. Met de nadruk op doen. Wij dienen dan ook een motie in waarin we de commissie integriteit die uit ons midden is gevormd vragen te onderzoeken welke mogelijkheden er zijn, te onderzoeken welke mogelijkheden we hebben binnen de wettelijke kaders om te voorkomen dat criminelen het democratisch systeem infiltreren en van binnenuit ondermijnen. Onze fractie zou graag van de commissie integriteit een aantal opties krijgen die het ons als Provinciale Staten mogelijk maakt mee te werken aan de doelstelling van het college om als een integer provinciaal politiek orgaan te functioneren. Wij weten dat dit thema ook op de agenda staat bij andere provincies. Laten we als Zeeland aansluiten door actief op zoek te gaan naar instrumenten om criminelen in ons orgaan geen kans te bieden.
Tenslotte een paar afsluitende opmerkingen over de financiële positie van de provincie en de keuzes die het college maakt in haar financiële afwegingen. Wat onze fractie waardeert is dat het college zoekt naar wegen om de geplande investeringen en de investeringsagenda door te laten gaan, niet on hold te zetten vanwege financiële molenstenen zoals Thermphos. Dat sluit aan bij de ambitie en het doel van de PvdA-fractie om te blijven investeren in mensen en in hun toekomst, want dat telt!
Fractievoorzitter Anita Pijpelink
Motie Ondermijning (10-11-2017)
Motie Personentrein Terneuzen-Gent (10-11-2017)
De moties over klimaat en de cultuurapp zijn aangenomen. De motie over de personentrein is verworpen en de motie over ondermijning is ingetrokken.