Onderwaternatuur in de Oosterschelde

De Oosterschelde is het grootste nationale park van Nederland, een Habitat-gebied en een van de Zeeuwse topattracties als het gaat om duiken en natuurbeleving. Daarnaast is het een belangrijk vis- en schelpdierwater. Toch is de toestand van de onderwaternatuur in de Oosterschelde al jaren slecht. Voormalig kreeftenvisser Bram Aertssen noemt het in een recent opinie-artikel zelfs een “dooie boel”. Dit wordt bevestigd door vistellingen van de stichting Anemoon en de Universiteit Wageningen. Ook met de kreeften lijkt het niet goed te gaan.

We hebben hierover contact gehad met Sportvisserij Nederland, de vereniging van vaste vistuig vissers in de Oosterschelde, de Nederlandse Onderwatersport Bond, de Coalitie Delta Natuurlijk, de ZMf en Natuurmonumenten, die stuk voor stuk bevestigen dat de situatie in de Oosterschelde zorgwekkend is. Als mogelijke oorzaken worden onder andere genoemd: nutriëntentekort (door de afsluiting van de Oosterschelde van de rivieren), opwarming, dijkwerkzaamheden (met name voor kreeften), visserijdruk (zowel door een te hoog aantal kreeftenvergunningen als door bodemberoerende visserij), predatie door zeehonden en te hoge aantallen schelpdieren. Iedereen is het er ook over eens dat de precieze oorzaken nog moeten worden onderzocht.

Tegelijkertijd bereiken ons signalen dat Rijkswaterstaat, in verband met capaciteitstekort, voornemens is het huidige beheersplan van de Oosterschelde te verlengen, en niet in 2022 een nieuw beheersplan op te stellen zoals oorspronkelijk de bedoeling was. Dit terwijl de zorgwekkende toestand van de Oosterschelde juist aanleiding is om het huidige beheer kritisch te herzien.

Onze zorgen worden nog versterkt doordat onlangs een coalitie van ngo’s in de EU een urgente oproep heeft gedaan tot het stoppen met bodemberoerende visserij in beschermde zeegebieden in de Europese Unie. Ook de Oosterschelde valt daaronder, waar sleepnetvisserij nog steeds toegestaan is.

Naar aanleiding hiervan hebben de PvdA-Statenleden Inez Flameling en Eddy Heerschop de volgende vragen voor het college van Gedeputeerde Staten van Zeeland gesteld:

1. Onderschrijven Gedeputeerde Staten het belang van een gezonde Oosterscheldenatuur voor de ecologie en de economie van Zeeland?

2. Zijn Gedeputeerde Staten het met ons eens dat het belangrijk is om snel duidelijkheid te krijgen over de oorzaken van en mogelijke oplossingen voor de slechte toestand van de onderwaternatuur in de Oosterschelde? Zo neen waarom niet? Zo ja, zijn Gedeputeerde Staten bereid hiernaar een onderzoek te doen? Zo ja op welke termijn? Zo neen, waarom niet?

3. In 2019 is onderzoek toegezegd naar de voedselketen in de Oosterschelde. Kunnen Gedeputeerde Staten toelichten op welke manier invulling is gegeven aan deze toezegging? En wanneer de resultaten mogen verwacht?

4. Kunnen Gedeputeerde Staten bevestigen dat bij RWS het voornemen bestaat om het huidige beheerplan Oosterschelde te verlengen tot na 2022? Wanneer dat het geval is, beoordelen Gedeputeerde Staten dan dit voornemen als een in gebreke blijven van een medeoverheid op het grondgebied van de Provincie? Wanneer dit het geval is welke actie hebben Gedeputeerde Staten ondernomen of zijn Gedeputeerde Staten van plan te ondernemen richting de Ministers?

5. Hebben Gedeputeerde Staten in het licht van de aanstaande herziening/verlenging van het beheerplan een eigen evaluatie gemaakt van de effectiviteit van de lopende beheerperiode?

6. Kunnen Gedeputeerde Staten een beeld geven van mogelijke investeringen en inspanningen die zijn nodig om de natuur in de Oosterschelde te herstellen en die onderdeel zouden kunnen zijn van het herziene beheerplan?

7. Achten Gedeputeerde Staten het wenselijk dat een nieuw kabinet hiervoor middelen vrijmaakt? Zijn Gedeputeerde Staten bereid dit kenbaar te maken bij – de voorbereidingen van – het nieuwe kabinet?

8. In de Oosterscheldevisie 2018-2024 hebben Gedeputeerde Staten de ambitie uitgesproken om in 2026 een onderwaterreservaat in de Oosterschelde te openen. Wat is de stand van zaken hiervan?

9. Wat vinden Gedeputeerde Staten er van dat in de Oosterschelde nog steeds sleepnetvisserij is toegestaan? Zijn Gedeputeerde Staten het met ons eens dat gezien de slechte toestand van de onderwaternatuur onderzocht moet worden of deze visserij dient te worden afgebouwd? Zo nee waarom niet?

Antwoorden op Statenvragen ‘Onderwaternatuur Oosterschelde’ (29-01-2021)