Ik wil graag beginnen met een quote van Arivudai Nambi Appadurai. Hij is directeur van de Climate Resilience Practice van het World Resources Institute in India. Hij zegt: “Resilience, in today’s context is definitely not about bouncing back to normal state, it is about accepting and preparing for new realities.”
Oftewel, zoals ik hem interpreteer: klimaatverandering is een nieuwe realiteit die van ons vraagt dat we anders gaan denken en handelen, zodat we bij alle beslissingen die te maken hebben met de inrichting van onze omgeving in ons achterhoofd houden of die inrichting ook rekening houdt met een hetere wereld met meer weersextremen en een hogere zeespiegel. Daarbij hoort ook, het durven loslaten van oude handelswijzen en actief en ondernemend op zoek gaan naar nieuwe gewoontes.
De PvdA ziet de Klimaatadaptatiestrategie Zeeland (KASZ) als een goed startpunt voor deze cultuuromslag. Wij vinden het een goed idee dat wordt gezocht naar integrale oplossingen, waarbij bijvoorbeeld brede waterkeringen ook kunnen worden gebruikt voor andere zaken en landbouw meer functies krijgt dan alleen de productie van voedsel. En wat we erg positief vinden is de aandacht in het stuk voor bewustwording en voor participatie. Iedereen die wil, kan hierover meedenken en meedoen. Twee punten die we willen meegeven:
1. Aanpassen aan het klimaat is belangrijk, maar we vinden het als PvdA belangrijk dat we daarnaast al het mogelijke doen om klimaatverandering af te remmen. Om de ‘Parijs’ doelen te halen zijn ‘negatieve emissies’ (dus het vastleggen van CO2 die al is uitgestoten) inmiddels nodig. Daarom spreken we nogmaals de wens uit dat bij het klimaatbestendig inrichten van de provincie ook wordt gestreefd naar het langdurig vastleggen van koolstof. Dat kan ook een kans zijn. CO2-opslag in bomen, schorren, schelpen, landbouwgrond, en natuurgrond is een toekomstig verdienmodel en we hebben in Zeeland bij uitstek de mogelijkheid om dit te combineren met maatregelen om Zeeland boven water te houden. Daarbij kunnen we ook nieuwe ideeën onderzoeken zoals de groei van hoogveen, wat zorgt voor ophoging van het land en tegelijkertijd veel CO2 vastlegt in de bodem. Maar bijvoorbeeld ook het gebruik van hout als bouwmateriaal en groen asfalt en beton kunnen hierbij helpen. Wij zouden heel graag zien dat het zoeken naar deze ‘meekoppelkansen’ niet een papieren regeltje blijft, maar dat dit een vaste paragraaf wordt in alle beslissingen: is er nagedacht over of maatregel X ook op zo’n manier kan worden uitgevoerd dat er nog wat CO2-reductie wordt meegepikt.
2. De KASZ biedt dus veel kansen, maar we willen ook een punt van zorg op tafel leggen. Iedere verandering roept weerstand op. En die weerstand ontstaat vooral op het moment dat het concreet wordt. Dat zie je nu gebeuren bij de Regionale Energiestrategie (RES). Die zit nu al in de uitvoering en je ziet dat in diverse gemeentes al moties zijn aangenomen tegen windmolens. Terwijl diezelfde gemeentes wel hun handtekening onder de RES hebben gezet. De RES loopt iets voor op de KASZ. Is er voldoende aandacht voor de eventuele weerstand die gaat ontstaan op het moment dat er daadwerkelijk een schop in de grond gaat? Is er een beeld van de verwachte NIMBY-effecten en hoe daarmee kan worden omgegaan?
Statenlid Inez Flameling