Maak van het hoofdpijndossier Delta een win-win scenario
Zelden deden interviews zoveel Zeeuws stof opwaaien als het gesprek met Delta-directeur Kamerbeek waar de PZC en het Financieel Dagblad onlangs mee uitpakten. De boodschap: Delta gaat zelfstandig verder en verkoopt de afvaltak. Delta sprak volgens de aandeelhouders (de provincie en de Zeeuwse gemeenten) voor haar beurt. Een hoorzitting later trok president-commissaris Van Doorn zijn conclusies en trad af. Het publieke gedonder over de verkoop van de afvaltak en de verstoorde relatie met de aandeelhouders ontnamen het zicht op een veel belangrijkere uitspraak van directeur Kamerbeek: ”Duurzaam is de toekomst”.
Met dit inzicht geeft Kamerbeek glashelder weer welk perspectief voor Delta in het verschiet ligt. Delta bungelt nu nog onderaan de duurzaamheidslijstjes met Nederlandse energie-leveranciers. Dat komt door de kerncentrale in Borssele. De eeuwenlange opslag van het bedrijfsafval maakt dat kernenergie de minst duurzame vorm van stroomproductie is. Door de toekomst van Delta ’duurzaam’ te noemen, liet Kamerbeek subtiel weten van de kerncentrale af te willen en dat Delta serieus studeert op de mogelijkheden het blok aan het been te sluiten.
Het is een realistische benadering. De overname van Delta door Eneco strandde op de kerncentrale: Eneco heeft geen zin haar duurzame imago op het spel te zetten. Door de kerncentrale in Borssele te sluiten, wordt Delta een aantrekkelijker overnamepartner, mocht het ooit weer in de verkoop gaan. Sluiting van de atoomcentrale is ook om andere redenen logisch. Er is een enorme overcapaciteit in de stroomproductie. De tarieven dalen, waardoor ook een sluiting van de kerncentrale een reële optie wordt. Daarnaast zijn er overtuigende toekomstscenario’s waarin grote energiemaatschappijen als Delta geen rol van betekenis meer spelen. De opwekking, opslag en distributie van energie gaat steeds meer decentraal opgezet worden. Het accent verschuift van grote aanbieders naar lokale en regionale netwerken. Dit is geen natte droom van milieufreaks maar het toekomstscenario waar zakenbanken en deskundigen rekening mee houden. In de woorden van Follow the Money: ”De transitie naar een hernieuwbaar en decentraal energielandschap zal onherroepelijk doorzetten.” De Amerikaanse zakenbank UBS noemde de energiebedrijven zoals wij die kennen ”de dinosaurussen van het toekomstige energiesysteem: te groot, te inflexibel en op den duur zelfs zonder rol in back-upsystemen.”
Bij Delta realiseren ze dit ook, want ze hebben er over de grens gekeken. In Hamburg, bijvoorbeeld, gebruikten de burgers een referendum om de overheid het lokale energienetwerk terug te laten kopen van het Zweedse Vattenfall. Alleen dan, is de overweging in de Noord-Duitse havenstad, kan de overgang naar een duurzame opwekking, opslag en distributie van elektriciteit gestalte krijgen. Het is een ontwikkeling die op alle continenten gaande is.
Nu de verhoudingen tussen Delta en de aandeelhouders herstelt zijn ligt hier een enorme kans voor Zeeland. Ga samen met Delta aan de slag om Zeeland te verduurzamen. Delta kan dan het bedrijf worden dat deze ontwikkeling faciliteert. Dat is goed voor de werkgelegenheid van de 3000 medewerkers (met een overname door Eneco of een andere concurrent gaat veel Zeeuwse werkgelegenheid verloren). Een deel van de opbrengst van de afvaltak kan gebruikt worden om de kerncentrale in Borssele te sluiten. Of te transformeren naar een wereldwijde leverancier van medische isotopen voor onderzoek en behandeling van patiënten.
De Zeeuwse politiek (waaronder de gemeente Goes, eigenaar van 4% van de Delta-aandelen) kan zo eindelijk een hoofdpijndossier afsluiten en mede richting geven aan het noodzakelijke verduurzamen van Zeeland. Win-win, heet dat.
Wiert Omta, voorzitter PvdA-raadsfractie Goes
