Een toekomstvisie, waarvan de einddatum nog lang niet in zicht is, evalueren! Dat is toch wel prematuur? In het geval van Zeeland 2040 en alle ontwikkelingen die we als provincie de afgelopen periode hebben ondergaan is het heel goed en zinvol en dus ook het juiste moment. Niet alleen omdat Provinciale Staten hadden afgesproken deze evaluatie nu te doen, maar juist omdat de maatschappelijke ontwikkelingen de afgelopen jaren zo hard zijn gegaan. Maatschappelijke ontwikkelingen die de provinciale abdij niet hebben gemeden en zich ook weer deels anders hebben ontwikkeld dan we met elkaar in 2014 konden bedenken.
Over de inhoud van de destijds gekozen thema’s heeft onze fractie slechts de opmerking dat sinds 2014 de thema’s klimaat, energietransitie en duurzaamheid een ongelooflijke noodzakelijke vlucht hebben genomen en wat onze fractie betreft als een paraplu hangt boven de thema’s van Zeeland 2040. Die thema’s die wat ons betreft nog steeds actueel zijn en die we terug zien in de maatschappelijke opgaven, die leidraad zijn voor beleidsplannen. In die zin zou je kunnen zeggen dat de maatschappelijke opgaven voortborduren op Zeeland 2040. Je zou Zeeland 2040 dan ook als een soort ijkpunt kunnen blijven zien komende jaren. We kunnen de ontwikkeling van en in de maatschappelijke opgaven steeds weer herijken aan de thema’s van Zeeland 2040.
Het rapport met de evaluatie geeft een aantal aanbevelingen waarvan een cruciaal deel wat ons betreft een rode draad vormen voor de huidige Statenperiode. De belangrijkste vraag is misschien wel ‘hoe verhouden Provinciale Staten zich tot Gedeputeerde Staten in de veranderende maatschappelijke en politieke context?’ Zoals ik al aangaf, een maatschappelijke context met snelle en soms onvoorziene maatschappelijke ontwikkelingen en een politieke context waarin het provinciaal bestuur zich begeeft in een breed en provincie-grensoverstijgend netwerk dat tot oplossingen voor problemen en plannen voor nieuw beleid komt. Na dit agendapunt bespreken we straks het Statenvoorstel Notities Netwerksturing en in de bijdrage van onze fractie zal ik hier straks verder op ingaan.
Een van de aanbevelingen van het adviesbureau dat de evaluatie heeft opgesteld is om een miniseminar te organiseren over de rollen van Provinciale Staten in relatie tot de rollen van Gedeputeerde Staten. We hoeven wat onze fractie betreft niet te wachten op zo’n miniseminar. Ik stel mijn collega-Statenleden vanaf deze plek en op dit moment de vraag hoe zij de rol van Provinciale Staten zien in die genoemde veranderende maatschappelijk en politieke context. De mening van onze fractie is dat het geen reactieve houding van Provinciale Staten vraagt maar juist een veel meer expliciete proactieve Staten. En als u mij vraagt wat ik daaronder versta dan is mijn antwoord: Onze fractie ziet dan een Provinciale Staten voor zich die zelfvoorzienend zijn (nog meer dan we al zijn) in informatie- en kennisverwerving, in het opbouwen en onderhouden van het betrokken netwerk bij een thema, een Staten die bereid is buiten de eigen comfortzone te kijken, een 360 graden blik durft te organiseren en haar eigen tegengeluid durft te organiseren. Nog meer weten wat er speelt en wat de opgave, de maatschappelijke opgave, vraagt. Want ik zeg u, we gaan binnenkort campagne voeren en geen enkele Zeeuw gaat ons vragen hoe wij tot besluitvorming komen in dit huis. Wat ze ons allemaal stuk voor stuk wel gaan vragen is: Hoe gaat u als volksvertegenwoordiger zorgen dat Zeeland het allerbeste krijgt, zodat het hier goed leven, wonen en werken blijft? En dan wil ik graag beloven en waarmaken dat we dit samen met het alle betrokken gemeentes, maatschappelijke organisaties, inwoners, dorpsraden, enzovoorts gaan doen en vanuit de dieperliggende kennis en inzichten besluiten nemen waar de Zeeuwen beter van worden. Geen waan van de dag, geen opportunisme, geen kokervisie, geen dogmatische stokpaardjes, maar vooral, een open blik waar het woord macht vervangen wordt door kracht. Ik ben benieuwd, voorzitter, hoe de leden van Provinciale Staten hierover denken.
Fractievoorzitter Anita Pijpelink