Algemene Beschouwingen
Vorige week donderdag was onze fractie bijeen om de bijdrage die ik als nieuwbakken fractievoorzitter namens de fractie van de Partij van de Arbeid nu mag leveren, voor te bereiden. We kozen in het gebouw van de griffie een overlegruimte op de eerste verdieping. Als een volleerd schooljuf stond ik op grote flap-overs op te tekenen wat er aan wijze en uit het sociaaldemocratisch hart gegrepen woorden naar voren werd gebracht. En terwijl ik daar stond en nadenkend even naar buiten keek, zag ik het volgende beeld. De Balans gaf een prachtig herfsttafereel prijs en lag vol met goudgekleurde bladeren. En daar liep één jonge vrouw over de stoep komend vanaf de Balans. Een vrouw van Somalische afkomst en volledig gekleed volgens Somalisch gebruik en traditie. Ik kon niet anders dan bij dit tafereel glimlachen. Het was zó mooi symbolisch. De natuur, die net als dit huis en iedereen die er nauw bij betrokken is haar oude last van zich afschudt om zich voor te bereiden op een nieuw moment in de nabije toekomst waar nieuwe loten en dus nieuwe mogelijkheden kansen krijgen, zelfs in moeilijke en uitdagende omstandigheden. En die Somalische vrouw, die voor mij op dat moment even symbool stond voor Zeeland als safe haven voor vele gevluchte mensen voor welk regime en in welke eeuw dan ook. En, zo stel ik mij dan voor, ook een inwoner van Zeeland is en voor wie wij ook in dit huis besluiten nemen om Zeeland naast een safe haven een hele fijne leefomgeving te laten zijn waar het heel plezierig wonen, werken en leven is voor elke Zeeuw.
Vandaag spreken we in deze Statenzaal over het begrotings- en beleidsjaar 2016. De uitdagingen waar we als provincie voor staan zijn fors. En dan heb ik het niet zozeer over de teruglopende financiële ruimte, niet over het teruglopen van de algemene reserve en niet over risicobeheersing, hoe relevant ook allemaal. Ik heb het dan over de herinrichting van de Abdij. En nee, onze fractie gaat geen pleidooi houden voor nieuw meubilair of koffiekopjes met het nieuw logo. De herinrichting, waar wij op hopen en graag aan meewerken, gaat over veel meer en iets veel wezenlijkers dan dat. Het gaat om een cultuur, over juridische en dus wettelijke gronden en taken, over formele en – meer nog – informele afspraken over de werkwijze en gaat over gedragscodes. Over het traject richting de nieuwe manier van begroten, waarbij wij als fractie hopen dat deze nieuwe manier het niveau van de voorzieningen op een goed basisniveau houdt en er ruimte ontstaat voor vernieuwingen en nieuw perspectief.
De fractie van de PvdA wil graag perspectief schetsen voor de Zeeuwen: perspectief voor jong en oud, voor arm en rijk, voor man en natuurlijk ook vrouw. Op het terrein van de inrichting van de toekomstige zorg in Zeeland, op het terrein van het openbaar vervoer, de ontwikkeling van duurzame Zeeuwse werkgelegenheid, op het gebied van cultuur waar wij ons erg zorgen maken over de bezuinigingen die deze sector heeft getroffen en in sommige gevallen nog boven het hoofd hangt en op het terrein van de inrichting van de Zeeuwse leefomgeving kunt u ons als fractie verwachten in 2016. Mag Eline ons verwachten, die zich tijdens het nationaal jeugddebat in deze Statenzaal uitspreekt en zegt “Ik maak me zorgen over het openbaar vervoer. Ik wil van Groede naar Het Zwin College en zou graag met de bus willen. Waarom rijdt die bus niet?” En mag Bas ons verwachten, die in datzelfde debat vragen stelt bij de werkgelegenheid voor jongeren, en zich afvraagt of er na zijn afstuderen werk voor hem is in Zeeland. De PvdA-fractie is blij met de instelling van een commissie wijze mensen die zich gaat buigen over het behoud van Zeeuwse werkgelegenheid op alle niveaus. Onze fractie vraagt zich af hoe het staat met de instelling en werkwijze van deze commissie en wat de vervolgstappen van het college zijn om de Zeeuwse werkgelegenheid te verstevigen. En mag het college ons verwachten na het advies van de Raad voor Cultuur om in een uniforme culturele infrastructuur eendrachtig op te trekken richting Den Haag in de aanvraag van financiële ondersteuning voor cultuur in Zeeland. Onze vraag is dan ook of en in welke structuur het college overleg heeft met de gemeenten op dit punt.
De perikelen rondom de aanleg van de Sloeweg, de tegenvallers in het project Waterdunen en de rapporten die recentelijk uitgebracht zijn laten zien dat deze provinciale organisatie zichzelf opnieuw mag en zelfs moet uitvinden. En dat ziet de PvdA als progressieve partij als een unieke kans en gelegenheid! Wij zien in de provincie 2.0, laat ik hem zo maar even noemen, een orgaan dat bottum-up werkt en dat voor geconstateerde provinciale problemen oplossingen aandraagt. Zo lazen we een tweet van gedeputeerde De Bat (CDA) waarin hij het meedenken vraagt van Zeeuwen over prioritering van de thema’s in de economische agenda. Een goed initiatief vindt onze fractie. Vervolgens hebben we er ook vragen bij. Mogen we dit als beleid van Gedeputeerde Staten zien of is het een persoonlijk initiatief van een enkele gedeputeerde en wat is afgesproken over in welk stadium van beleidsontwikkeling dergelijke polls onder de bevolking worden uitgezet en hoe verhoudt zich dit tot de kaderstellende rol van Provinciale Staten?
De PvdA doet een oproep aan iedereen in deze zaal, dus aan onze collega-Statenleden, aan de leden van Gedeputeerde Staten, aan mensen uit de ambtelijke organisatie en ook aan de pers om vanuit een onderzoekende, kritisch houding gefundeerde tegenspraak te geven en aan anderen deze ruimte te geven. Wij willen een transparante overheid, die ruimte geeft aan onafhankelijk onderzoek, dialoog en tegenspraak op bestuur en wij willen een overheid die het belang inziet van elke instelling die met eigen gefundeerd onderzoek het beleid beter en scherper maakt. Ook de Onderzoekscommissie Sloeweg maakt in haar rapport over dit thema een aantal behartigenswaardige opmerkingen. Ik kom bij de behandeling van dit rapport dan ook graag op deze vragen terug.
Onze fractie doet in deze Statenvergadering de volgende oproep: laten we, met al onze verschillende politiek-maatschappelijk standpunten, in verdeelde gezamenlijkheid en vanuit al onze verschillende rollen in het krachtenveld, nauwer samenwerken aan de toekomst van Zeeland, aan de toekomst van een krachtig provinciaal bestuursorgaan dat in coproductie met Zeeuwse gemeenten verbindt en zorg draagt voor een eendrachtige bestuurlijke situatie in Zeeland en waarbij nieuwe financiële kaders en structuren ruimte bieden aan kansen voor Zeeuwen!
Fractievoorzitter Anita Pijpelink