De Verenigde Naties waarschuwden vorig jaar dat de aarde afstevent op een opwarming van 3-4 graden. Dat betekent dat grote delen van de planeet onbewoonbaar zullen worden door droogte en hittestress. En vorige week riep Antonio Guterres, de secretaris-generaal van de VN, alle landen in de wereld op direct actie te ondernemen om mensen te beschermen tegen de gevolgen van klimaatverandering. Het is goed om ons te realiseren hoe urgent de klimaatcrisis is.
Om in Zeeland te kunnen blijven wonen is het daarom van groot belang om ons aan te passen. Niets doen is geen optie. Uit de quickscan, die op initiatief van de PvdA is aangevraagd, blijkt dat de kosten van klimaatverandering in Zeeland in de miljarden zullen lopen. Vooral door schade aan bebouwing, infrastructuur en landbouw. Maar er zijn ook enorme immateriële kosten zijn: hogere sterftecijfers en gewoon een minder fijne leefomgeving. Het is daarom belangrijk om voor ogen te blijven houden dat klimaatadaptatie weliswaar geld zal kosten, maar dat niets doen nog veel duurder is!
De PvdA is daarom blij met de Klimaatadaptatiestrategie Zeeland (KASZ). Wij zijn te spreken over de zoektocht naar integrale oplossingen, waarbij bijvoorbeeld brede waterkeringen ook kunnen worden gebruikt voor andere zaken, en landbouw meer functies krijgt dan alleen de productie van voedsel. En wat we erg positief vinden is de aandacht in het stuk voor bewustwording en voor participatie. Iedereen kan en moet hierover meedenken en meedoen.
Een van de grootste uitdagingen zal waarschijnlijk zijn om oude patronen te durven loslaten. Een van de uitgangspunten uit de klimaatadaptatiestrategie is dat grond achter de dijken wordt bestemd voor de kustveiligheid. De PvdA vindt dat dit idee tenminste moet onderzocht worden. De zeespiegelstijging is zo’n grote opgave dat we het hele palet aan oplossingen moeten onderzoeken en niet moeten blijven hangen in oude reflexen. Als we bereid zijn om grond te bestemmen voor landbouw, wonen, infrastructuur of natuur, dan is het toch logisch om kustveiligheid aan dit rijtje toe te voegen, zeker als dit kan worden gecombineerd met andere functies.
Aanpassen aan het klimaat is belangrijk. Echter daarnaast moeten we onverminderd inzetten op het beperken van de klimaatverandering. Om de ‘Parijs’-doelen te halen zijn ‘negatieve emissies’ (dus het vastleggen van CO2 die al is uitgestoten) inmiddels nodig. Daarom spreken we nogmaals de wens uit dat bij het klimaatbestendig inrichten van de provincie ook wordt gestreefd naar het langdurig vastleggen van koolstof. Natuurgebieden, landbouwgebieden en waterbergingsgebieden kunnen hiervoor worden gebruikt. Boeren en schelpdiervissers kunnen hierbij een rol spelen. Maar bijvoorbeeld ook het gebruik van hout als bouwmateriaal en groen asfalt en beton kunnen hierbij helpen.
Aansluitend bij het vorige punt: Bewustwordingscampagnes zijn (terecht) een belangrijk onderdeel van de KASZ. Mensen moeten weten wat ze te wachten staat en hoe ze daarmee om kunnen gaan. We zouden graag zien dat in deze bewustwordingscampagnes ook wordt meegenomen hoe belangrijk het is dat we klimaatverandering in de hand houden en wat mensen zelf kunnen doen om de uitstoot te verminderen en broeikasgassen uit de atmosfeer op te nemen. Dat bespaart de kosten van een aparte campagne hiervoor en bovendien maakt het de koppeling duidelijk tussen de uitstoot van broeikasgassen en de last die we er van hebben.
Tenslotte zijn we blij dat klimaatadaptatie ook nadrukkelijk op de agenda staat van het nieuwe Delta Kennis Centrum. De kennis die we hier opdoen over klimaatadaptatie is ook hard nodig in minder gefortuneerde delen van de wereld, dus wie weet kunnen we als provincie ook nog eens de helpende hand reiken aan de mensen daar.