Herstructurering Delta N.V.
Voor ligt het toetsingskader herstructurering Delta NV. Delta, dat in 1991 is ontstaan uit een fusie tussen de watermaatschappij Zuidwest Nederland en de Provinciale Zeeuwse Energiemaatschappij, in de volksmond, de PZEM. Bijna een eeuw lang, de PZEM is in 1919 opgericht, onttrekken vele Zeeuwen hun water, gas en licht aan dit oer-Zeeuws bedrijf. De dekking van de Zeeuwse huishoudens die klant zijn bij Delta is nog steeds torenhoog. Zeeuwen zijn trouw en hebben veel vertrouwen in hún energiebedrijf. En het is ook echt bijna hun bedrijf, via hun eigen gemeente en hun eigen provincie die als publieke aandeelhouders betrokken zijn bij het wel en wee van het bedrijf. En lange tijd is er een periode van wel geweest. Riante dividenduitkeringen hebben jarenlang de kassen van Zeeuwse gemeenten en provincie Zeeland gespekt en er zijn mooie initiateven en ontwikkelingen in Zeeland mee gefinancierd. Een mooi Zeeuws product met veel werkgelegenheid voor Zeeuwen. Delta, als een lefgozertje zou je haast zeggen tussen alle grote jongens. Het bedrijf ging begin deze eeuw grote en nieuwe markten verkennen, zoals zo veel nutsbedrijven en semipublieke instellingen. En inmiddels is Delta het jasje van de aloude PZEM allang ontgroeid en is het een speler geworden op de markt van multimedia, duurzame energie en tot voor kort zelfs van afvalverwerking.
Waarom deze haast nostalgische terugblik? Omdat er vandaag in deze vergadering van provinciale volksvertegenwoordigers de kwestie voorligt of wij als publieke aandeelhouder bereid zijn onze nek uit te steken. Na jaren van veelal het wel, nu een tijd van wee. De directie van Delta lijkt krokodillentranen te huilen, want waarom nam het bedrijf niet eerder passende maatregelen, naast de verkoop van een windenergiepark en de verkoop van Indaver, om het bedrijf klaar te stomen voor een splitsing die vanaf 2008 in de lucht hing, sterker nog, die vanaf 2008 wettelijk was vastgelegd? Waarom horen we van de directie niets als aandeelhouders, geen plannen, liggen er geen aanvalsplannen op tafel, zien we geen vastberaden directie met opgestroopte mouwen die voor hun mensen gaan staan, die zichtbaar knokken voor behoud van baanzekerheid van vele van haar werknemers? Wat zien we daarentegen wel? We zien een president-commissaris van de Raad van Commissarissen die vandaag in de PZC zegt dat het salaris van de directeur van Delta gebruikelijk is. Dat kan zo zijn, maar onze fractie vindt de salarisverhoging onwenselijk en niet getuigen van welke sensitiviteit dan ook, gezien de transitie van het bedrijf en de loongrens waar Delta-werknemers aan gehouden worden. Wij doen een moreel beroep op de directie en de RvC om vanuit een voor hen blijkbaar onorthodox perspectief, maar breed gevoeld ongenoegen in de samenleving, deze salarisverhoging te heroverwegen. Het zou heen sieren en getuigen van moraliteit.
Wat zien we nog? We zien mensen van de Centrale Ondernemingsraad die alle energie aan het bedrijf lijken te hebben onttrokken en zich onvermoeibaar inzetten voor behoud van werkgelegenheid voor Zeeland. We zien vele aandeelhouders, volksvertegenwoordigers die zich laten informeren, die hun hoofd pijnigen om te onderzoeken en te bedenken wat de beste strategie is om bepaalde doelen te bereiken. En steeds maar de vraag daarbij stellend: wat is verstandig? Wat is ons standpunt en hoe kunnen we ons standpunt uitleggen aan de Zeeuwse belastingbetaler, aan de Delta-klant, aan de Delta-werknemer, aan de rijksoverheid. De PvdA is niet beroerd om haar nek uit te steken als de situatie dat vraagt én als de toekomst ermee gebaat is. Drie doelen waarvan wij vinden dat ze belangrijk zijn:
- Wij vinden het belangrijk dat wij als publiek aandeelhouder ons inzetten en hard maken voor behoud van zoveel mogelijk (duurzame) werkgelegenheid voor Zeeland.
- Wij vinden het belangrijk dat de publieke inspanningen, de publieke betrokkenheid en dus ook verantwoordelijkheid, vertaald in het publieke aandeel in Delta zoveel als mogelijk zijn waarde behoud, van waarde is dus voor Zeeuwse gemeenten en de provincie. Dat met en van die waarde mooie plannen gemaakt en betaald kunnen worden.
- Wij vinden het belangrijk dat we samen met de Rijksoverheid een oplossing vinden in financieel opzicht voor de verlieslatende kerncentrale Borssele.
Om ons zo meteen uit te kunnen spreken over het voorliggende Statenvoorstel hebben we een aantal vragen aan Gedeputeerde Staten:
- Kan het college de garantie afgeven dat een eventuele borgstelling door de aandeelhouders juridisch niet betiteld kan worden als verboden staatssteun?
- Is het college het met de fractie van de PvdA eens dat het signaal van de salarisverhoging, ondanks eerder afgesproken, haaks staat op de inspanningen die nu gevraagd worden van de publieke aandeelhouders om het bedrijf te helpen zich staande te houden?
- Zo ja, is het college bereid dit signaal over te brengen aan de directie van Delta?
- Is het college het met onze fractie eens dat er een proactieve houding en een coöperatieve houding van de directie van Delta gevraagd mag worden in deze precaire situatie rondom de splitsing van Delta N.V.?
- Zo ja, is het college bereid deze houding te vragen van de directie?
Ik begon net over de PZEM en gelooft u mij, er zijn nog steeds Zeeuwen die het niet over Delta hebben maar over de PZEM. En dat zegt iets ook over de emotionele waarde die het bedrijf heeft voor vele mensen, alhoewel met de salarisverhoging van de directeur dit onder zware druk komt te staan. Onze fractie kent de emotionele waarde en dat tezamen met onze drie doelen maakt ook dat we, mits we de garantie krijgen, dat het hier niet om onoorbare staatssteun gaat, we bereid zijn om onze nek uit te steken om een totaaloplossing te helpen creëren.
Fractievoorzitter Anita Pijpelink
De motie werd ingediend en gesteund door de PvdA, het CDA, de SGP, de VVD, de ChristenUnie, GroenLinks, de SP, Zeeland Lokaal, D’66, de Partij voor Zeeland en 50PLUS.