Op 30 juni 2023 werd het coalitieakkoord in Provinciale Staten besproken. Ay Ling Thung – van der Spek sprak namens de fractie de opvatting daarover uit. Hieronder kunt u haar betoog lezen. Na haar betoog heeft zij ons manifest overhandigd. Dit kunt u vinden in een ander bericht op onze site.
Visie van PvdA-GL op coalitieakkoord
Voorzitter, voor u staat een zelfbewuste jonge vrouw, 28 jaar geleden geboren op D’noek, dochter van een Zeeuwse moeder en een Chinees-Indonesische vader.
Zeker, ik ben een van die nieuwe gezichten, die mede vormgeeft aan de diversiteit en inclusiviteit van Zeeland, nu en in de toekomst.
Ik ben trots dat ik vandaag namens de PvdA-GroenLinks fractie het verhaal van onze partij, onze kiezers en een groot deel van de Zeeuwse bevolking onder ieders aandacht kan brengen.
Ik stel verbeteringen van het coalitieakkoord voor en geef aan hoe de PvdA-GroenLinks fractie de toekomst van Zeeland ziet in 2027, 2030 en verder.
Onze waarden
PvdA-GL gaat uit van waarden ALS gelijkheid, rechtvaardigheid, solidariteit en vrijheid. We werken aan een duurzame toekomst en doen dat binnen de democratie. Aan de hand hiervan hebben we het coalitieakkoord langs de meetlat gelegd. We kijken bewust verder dan een coalitieperiode van vier jaar, omdat de grote hedendaagse opgaven niet worden opgelost met het doorgaan op de oude voet.
Maar eerst een korte terugblik op het formatieproces.
Breed maatschappelijk draagvlak
Eind maart stelde BBB verkenner Gerard Rabelink aan, die op zoek moest gaan naar breed maatschappelijk draagvlak. PvdA-GL is dé partij die in de gemeenten Goes, Middelburg en Vlissingen de grootste partij werd en in andere kernen op de tweede plaats eindigde na de BBB.
Wij stonden klaar om de brug te slaan en samen te werken met de BBB en de andere partijen die verantwoordelijkheid willen nemen voor een mooier Zeeland. Dit hebben we in ons eerste gesprek met de verkenner aangegeven en bij het tweede gesprek benadrukt.
We waren verbijsterd dat de BBB onze partij niet uitnodigde en daarmee een groot deel van Zeeland negeerde gedurende het onderhandelingstraject. Na bijna drie maanden afwachten, ligt er zonder enige vorm van transparantie een coalitieakkoord. U begrijpt dat wij kritisch zijn op het proces voorzitter, dit is niet wat wij verwachten van goed openbaar bestuur.
Voorzitter, als we nu naar het college kijken dan constateer ik het volgende: kennelijk is er binnen de coalitie geen enkele vrouwelijke gedeputeerde te vinden. Ook u en het management van de provincie zijn man. Alleen de griffier is vrouw. Wat zegt dit over Zeeland? Dat kan en moet veel beter.
Positieve punten
Als fractie zien we enkele positieve punten in het coalitieakkoord. Zo wordt werk gemaakt van het openbaar vervoer, komt er geen nieuwe kustbebouwing bij, zet de coalitie in op armoedebestreiding . En goederen- en personenvervoer van Terneuzen naar Gent. De Cultuurbus blijft behouden. Ook moet de leefbaarheid in onze Zeeuwse kernen worden verbeterd. En er is aandacht voor klimaatadaptatie en mitigatie om – zoals in het akkoord staat – “grote problemen en ontwrichting van de natuur, landbouw, recreatie, bebouwd gebied en vitale en kwetsbare functies te voorkomen”. En dat “een belangrijk uitgangspunt is dat iedere Zeeuw de mogelijkheid heeft om mee te doen”.
Tegenstrijdigheden en houding
Tegelijkertijd lezen we in het coalitieakkoord tegenstrijdigheden. Zo staat in de inleiding dat “De grote opgaven waar Nederland voor staat bekend zijn.” Natuurherstel, behoud van de biodiversiteit, perspectief voor de landbouw, duurzame energie, bereikbaarheid en meer huizen. En we moeten ons instellen op zeespiegelstijging en klimaatverandering.” Op pagina 10 lezen we zelfs: “Het staat niet ter discussie dat biodiversiteit en natuur van levensbelang zijn.” “Voor mensen, maar óók voor landbouw.” Als we verderop in het coalitieakkoord kijken, dan zien we opvallende passages. We stellen vast dat de samenhang in het verhaal ontbreekt. Met name op de punten natuur, biodiversiteit, landbouw, water en klimaat.
Natuur
Als het over natuur gaat, lezen we dat de natuur belangrijk is, maar in zijn toelichting op het coalitieakkoord gaf BBB-voorman Kees Hanse juist aan dat nieuwe natuur onderaan de lijst komt. Hier klinkt de ware houding door, hoe is dit met elkaar te rijmen?
Bij de vaststelling van het Zoetwaterplan is toch nadrukkelijk de natuur op één gezet? Gaat GS dit nu omdraaien?
Biodiversiteit
Voorzitter, Biodiversiteit staat voor ons niet onderaan deze lijst, maar juist bovenaan. Wetenschappelijk onderzoek wijst uit dat de biodiversiteit hard achteruit gaat. Als we niet ingrijpen, dan leidt dit tot de ondergang van vele planten- en dierensoorten. We willen geen teruggang, maar verbetering van biodiversiteit en dat is in ieders belang, ook voor de landbouw.
De landbouw moet in het teken staan van natuurherstel. Wij willen eerlijke prijzen voor de boer, meer biologische landbouw en we zijn voorstander van meer boeren in plaats van minder, maar wel kleinschaliger.
Wij vinden dat de landbouw en economie binnen de mogelijkheden van de natuur moeten passen. De mens heeft de natuur nodig, niet andersom.
Economie
Als we kijken naar de economie, dan hebben wij een circulaire economie voor ogen. Met gebruik van zoveel mogelijk natuurlijke grondstoffen en hergebruik. Waarbij de economie in dienst staat van de natuur en de mens, in plaats van andersom.
Cultuur
Als we kijken naar het thema cultuur, dan bloedt ons hart. We lezen dat het college gesubsidieerde festivals en podia tegen het licht wil houden en eventueel hogere entreegelden wil vragen voor culturele activiteiten.
Wij vinden dat cultuur voor iedereen toegankelijk moet zijn, zowel fysiek als financieel. We missen de erkenning van cultuur als cement in de samenleving én de kans dat cultuur bijdraagt aan innovatie en ontwikkelingen die zo hard nodig zijn om de wereld te verbeteren.
De antwoorden uit het verre verleden zijn niet de antwoorden op de uitdagingen van vandaag, morgen en de komende decennia. Juist het investeren in kunst en cultuur is van groot belang voor onze samenleving.
Burgerparticipatie
Het college laat zijn masker vallen als het gaat over burgerparticipatie. We lezen: “Het is onvermijdelijk dat we soms ook Zeeuwse discussies moeten beslechten en knopen moeten doorhakken.”
Betekent dit dat het provinciebestuur, als het zijn zin niet krijgt van de inwoners en de oppositie, koppen telt en de plannen door deze Provinciale Staten gaat duwen?
Goede ideeën vinden bij ons juist een luisterend oor en wij zijn wel bereid om de kennis van inwoners te gebruiken om Zeeland als geheel te verrijken.
Visie op toekomst
Onze visie op de toekomst is gericht op de komende dertig jaar en biedt ruimte voor alle inwoners van Zeeland. Ook vrouwen, LHBTIQ+’ers, jongeren, ouderen, en mensen met een beperking en mensen die niet twee Nederlandse ouders hebben.
Voor PvdA-GL telt en doet iedereen mee. Doet u ook met ons mee?
Voorzitter, wij overhandigen u met veel trots ons manifest. We hopen dat dit manifest ook door het provinciebestuur zal worden gebruikt bij het verder vormgeven van het provinciaal beleid.
Het manifest wordt ook digitaal aangeboden en er ligt voor elk statenlid een exemplaar klaar op de tafel vooraan.