Geef jongeren een stem
De politiek beslist veel voor jonge mensen tussen zestien en achttien jaar, maar deze jongeren hebben geen stemrecht. Is dat niet raar? Er zijn vele argumenten aan te voeren om het kiesrecht uit te breiden, zodat zestienjarigen ook mogen stemmen. Zeker omdat de tegenargumenten vooral gebaseerd zijn op ‘ze zijn te jong en ze weten te weinig van politiek’.
Afgelopen week was ik namens de Jonge Socialisten actief bij het bevrijdingsfestival in Vlissingen. Geïnteresseerde jonge mensen kwamen naar de PvdA en GroenLinks-kraam om te stemmen over vier Europese stellingen. Wilt u meer of minder Europa was de strekking van de vier vragen. Opvallend genoeg stapten jongeren zelfverzekerd op de kraam af en wisten ze wat ze wilden. Doorgaans geen Europese superstaat en wel het behoud van de euro.
Is het echt opvallend dat jongeren zo’n uitgesproken mening hebben over Europa? Nee. De jongeren leren bij maatschappijleer en andere vakken over het belang van Europa. Ze leren over het gemeentelijke, provinciale, landelijke en Europese politieke systeem. Ze leren op school en thuis om keuzes te maken. Ook politieke keuzes.
Tegenstanders van de uitbreiding van het kiesrecht vrezen dat de jongeren niet in staat zijn om te kiezen. Ze zouden te weinig kennis hebben van de politiek en niet geïnteresseerd zijn om te stemmen. Maar welke kennis hebben de jongeren nog meer nodig dan de werking van het politieke systeem en een grove weergave waar de verschillende politieke partijen voor staan? Jongeren hebben zeker de kennis om linkse en rechtse standpunten af te wegen en het stempapier in te vullen.
Tegenstanders halen verder aan dat een kleine meerderheid (54%) van de zestien tot achttienjarige mensen niet wil stemmen. Twee dingen zijn daar belangrijk: van die meerderheid gaat helaas een groot deel vanaf zijn achttiende sowieso niet stemmen. Zij hebben geen vertrouwen in de politiek. Daarbij wordt de minderheid, die wel wil stemmen, zijn stemrecht ontnomen.
Het is zorgelijk dat veel zestienjarigen aangeven geen vertrouwen hebben in de politiek, want de politiek beslist over veel zaken. Onderwijs, uitgaan, openingstijden van winkels en cafés, minimale alcoholleeftijd, regelgeving en over de werkgelegenheid. Thema’s die dichtbij de jongeren staan en waar zij ideeën over hebben.
In vijf landen in de wereld hebben zestienjarigen het stemrecht al. Dat zijn Oostenrijk, Iran, Brazilië, Cuba, Nicaragua. In deze landen wordt geoordeeld dat zestienjarigen voldoende in staat zijn om een keuze te maken voor het heden en vooral voor hun toekomst. Waarom zou Nederland als vooruitstrevend land in de wereld nog langer wachten met de invoering van de uitbreiding van het kiesrecht?
Over acht jaar vieren we dat in Nederland honderd jaar geleden het algemeen kiesrecht is ingevoerd. In die honderd jaar is op het gebied van jongerenstemrecht weinig veranderd. Het zou mooi zijn dat over enkele jaren politiek geïnteresseerde jongeren wel mogen stemmen.
De PvdA staat voor vrijheid, duurzaamheid, solidariteit, rechtvaardigheid en democratie. Bij democratie hoort dat inwoners van Nederland mogen stemmen. Jongeren van zestien jaar hebben interesse in de politiek. Ze hebben de kennis om een keuze te maken tussen politieke partijen. Ze hebben het democratische recht om voor hun toekomst te mogen kiezen. Geef zestienjarigen het vertrouwen, geef ze hun stem!
Ralph van Hertum